"Bí ẩn" hành trình phát hiện nhân tài bóng chuyền Bích Tuyền của nữ HLV Hoàng Oanh!

Không cần phải chờ cho đến khi Bích Tuyền nhận cùng lúc 2 danh hiệu cao quý ở Cúp AVC Women Volleyball Nation 2025 vừa kết thúc ở Đông Anh - Hà Nội, cô mới gây sốt làng bóng chuyền châu lục khi truyền thông nước ngoài đưa tin khẳng định tài năng của cô. Mà từ các giải bóng chuyến thế giới: Cúp AVC Women Champions League 2024, Cúp các CLB vô địch nữ thế giới FIVB 2024, Cúp Challenge FIVB 2023...Bích Tuyền đã gây tiếng vang, tạo sự chú ý với các đối thủ tầm cỡ thế giới, bởi những cú đánh bóng "cắm sàn" đầy uy lực.

Dĩ nhiên, ở các giải bóng chuyền trong nước, Bích Tuyền luôn thu hút khán giả vì họ muốn thưởng thức những cú "ra tay" dũng mãnh và chính xác của cô. Nhưng ít ai biết, Bích Tuyền suýt bị bỏ rơi, không thể biết bóng chuyền là gì nếu không có người phát hiện ra cô 11 năm trước (2014).

Bóng chuyền Vĩnh Long trong làng bóng chuyền Việt Nam đã nổi tiếng từ lâu với những tài năng như: Hà Ngọc Diễm, Từ Thanh Thuận, Nguyễn Văn Dữ...nhưng vươn tầm châu lục và thế giới thì cầu thủ gốc Vĩnh Long là Bích Tuyền đang là hiện tượng của bóng chuyền Việt Nam.

Bước ngoặt trong chiều mưa: Tìm thấy Bích Tuyền!

Nhưng để có được những tài năng sáng giá như vậy, không thể không nhắc đến những người thầy cô thầm lặng, những người đã dành cả tâm huyết để ươm mầm và bồi dưỡng. Một trong số đó là huấn luyện viên Phạm Thị  Hoàng Oanh – người đã lặn lội khắp các nẻo đường quê, vượt qua bao khó khăn để tìm kiếm những "viên ngọc thô" cho đội tuyển bóng chuyền nữ Vĩnh Long.

Với khát khao nâng tầm bóng chuyền quê nhà, cô Hoàng Oanh đã không quản ngại những chuyến đi dài ngày, đến từng trường học ở các xã, huyện vùng sâu, vùng xa của tỉnh Vĩnh Long. Mục tiêu của cô là tìm ra những nữ sinh có tố chất, tiềm năng, để mang về đào tạo, hướng dẫn các em trở thành những cầu thủ chuyên nghiệp, đóng góp vào sự phát triển của bóng chuyền Vĩnh Long nói riêng và bóng chuyền Việt Nam nói chung.

Những ngày đầu, hành trình của cô đầy rẫy thử thách. Cô đi đến đâu cũng gặp những khó khăn, có những nơi điều kiện sân bãi còn thô sơ, có những nơi các em học sinh còn quá nhỏ để có thể đánh giá được đầy đủ tiềm năng. Dù đã dành nhiều ngày trời ròng rã, sự mệt mỏi bắt đầu len lỏi khi cô vẫn chưa tìm thấy bất kỳ gương mặt nào thực sự nổi bật, xứng đáng với những kỳ vọng mà cô ấp ủ.

Chiều một ngày của năm 2014, trời Vĩnh Long bắt đầu chuyển mưa. Trên đường trở về sau một ngày dài tìm kiếm không mấy hiệu quả, cô Hoàng Oanh ghé vào một quán nước ven đường để nghỉ chân. Trong lúc nhâm nhi ly trà nóng, chợt cô Hoàng Oanh nhớ là còn trường Nguyễn Khuyến, mình vẫn chưa ghé! Mặc dù đã thấm mệt và trời đang âm u vì chuyển mưa, nhưng với tinh thần không bỏ cuộc, cô bật dậy quyết định quay trở lại.

Khi gặp thầy giáo thể dục tại trường Nguyễn Khuyến, cô Hoàng Oanh bày tỏ mong muốn tìm kiếm những em học sinh có chiều cao và tố chất. Thầy giáo thể dục giới thiệu một em nữ sinh với chiều cao 1m66. Với kinh nghiệm của mình, cô Hoàng Oanh tỏ ra khá thất vọng vì chiều cao này chưa đạt được lý tưởng cho một cầu thủ bóng chuyền chuyên nghiệp. Cô hỏi lại, liệu còn ai cao hơn không?

Thầy giáo thể dục ngần ngại cho biết còn một em có chiều cao tốt hơn, nhưng em này lại khá ốm yếu, mỏng manh và không có vẻ gì là có tố chất thể thao. Tuy nhiên, với một chút linh cảm mách bảo và hy vọng "còn nước còn tát", cô Hoàng Oanh vẫn kiên quyết xin gặp.

Và rồi, Nguyễn Thị Bích Tuyền xuất hiện. Với chiều cao 1m72, cô bé thực sự gầy gò, ốm yếu và dường như không có chút sức mạnh nào. Nhưng khi cô Hoàng Oanh bắt đầu trò chuyện, một tia sáng khác bỗng bùng lên. Bích Tuyền tuy thể trạng yếu, nhưng lại rất nhanh nhẹn, sáng sủa và đặc biệt, em có một niềm đam mê mãnh liệt với bóng chuyền. Ánh mắt Bích Tuyền toát lên sự khao khát được chơi bóng, khi được cô Hoàng Oanh hỏi muốn tập bóng chuyền không?

Cô Hoàng Oanh tỏ ra quá vui mừng, vì linh cảm của một huấn luyện viên dày dặn kinh nghiệm, nhận ra rằng đây chính là một tài năng tiềm ẩn, một viên ngọc thô cần được mài giũa. Từ khoảnh khắc định mệnh đó, hành trình trở thành một trong những tài năng bóng chuyền nữ hàng đầu Việt Nam của Bích Tuyền đã chính thức bắt đầu, dưới sự dìu dắt tận tâm của huấn luyện viên Hoàng Oanh từ năm 2014.

Bước ngoặt cô bé 16 tuổi ra mắt giải Vô địch Việt Nam năm 2016

Sau hai năm miệt mài dưới sự chỉ bảo tận tình của cô Hoàng Oanh, Bích Tuyền đã có những tiến bộ tốt hơn về kỹ thuật và tư duy chơi bóng. Dù vẫn còn là một cô bé gầy gò, nhưng những cú đập bóng uy lực và khả năng di chuyển linh hoạt của Tuyền đã bắt đầu hé lộ tiềm năng của một ngôi sao. Đến năm 2016, Bích Tuyền được giới thiệu lên đội tuyển bóng chuyền nữ Vĩnh Long, lúc đó do HLV trưởng Nguyễn Hùng Sơn dẫn dắt (Điều thú vị là HLV Nguyễn Hùng Sơn cũng là HLV trưởng của nữ HLV Phạm Thị Hoàng Oanh khi cô còn thi đấu cho đội bóng chuyền nữ Công an tỉnh Vĩnh Long).

Thời điểm đó, Bích Tuyền vẫn chưa phải là một cầu thủ nổi bật như hiện tại, nhưng HLV Nguyễn Hùng Sơn đã sớm nhìn thấy ở cô bé 16 tuổi này một điều gì đó đặc biệt. Ông bị ấn tượng bởi cá tính hoạt bát, sự nhanh nhẹn và đặc biệt là trí thông minh trong cách tiếp thu và xử lý tình huống của Bích Tuyền.

Cũng vào năm 2016, một sự kiện bất ngờ đã tạo nên bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của Bích Tuyền. Do có một đội bóng chuyền nữ vi phạm điều lệ nên bị xử rớt hạng. Do đó, các đội bóng chuyền nữ còn lại sẽ không phải đối mặt với nguy cơ xuống hạng. Điều này đã tạo ra một cơ hội hiếm có để các HLV thử nghiệm đội hình và trao cơ hội cho các tài năng trẻ.

Nắm bắt thời cơ này, HLV trưởng Nguyễn Hùng Sơn đã đưa ra một quyết định táo bạo: Tung cầu thủ trẻ mới 16 tuổi là Bích Tuyền vào thi đấu ở Vòng 1 giải Vô địch Việt Nam năm 2016 ở bảng B tại Hải Dương.(Bảng A thi đấu ở Yên Bái)

Quyết định này ngay lập tức vấp phải sự phản ứng gay gắt từ một lãnh đạo Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam. Vị lãnh đạo này bày tỏ sự giận dữ, cho rằng HLV trưởng Hùng Sơn đang "phá giải" vì không tôn trọng các đội bóng khác và bóng chuyền Việt Nam, khi đưa một cầu thủ quá trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm vào sân đấu lớn.

Tuy nhiên, HLV trưởng Hùng Sơn đã kiên quyết bảo vệ quyết định của mình. Ông phản ứng lại rằng điều lệ giải VĐQG không hề cấm hay hạn chế độ tuổi của cầu thủ, và do đó, ông có toàn quyền sử dụng bất kỳ cầu thủ nào mà ông thấy phù hợp trên sân.

Đó là lần đầu tiên Bích Tuyền, ở tuổi 16, được đối đầu với những ngôi sao bóng chuyền nữ hàng đầu Việt Nam thời điểm đó như: Phạm Thị Yến, Đỗ Thị Minh, Phạm Kim Huệ.... Dù còn nhiều bỡ ngỡ, nhưng màn ra mắt đó đã đánh dấu một cột mốc quan trọng, mở ra cánh cửa cho một tài năng đặc biệt. Để rồi đến tận bây giờ, Bích Tuyền đã trở thành một cái tên không thể thiếu trong đội hình bóng chuyền nữ Việt Nam, là nhân tố quan trọng mang đến sự hấp dẫn và kịch tính cho mỗi trận đấu, và là niềm hy vọng lớn của bóng chuyền nữ Việt Nam ở SEA Games sắp tới.

TUẤN RYAN - DƯƠNG THU