Karch Kiraly - Một huyền thoại hy hữu của bóng chuyền Mỹ và thế giới

Nếu chỉ có một huyền thoại thực sự trong thế giới bóng chuyền và bóng chuyền bãi biển, thì huyền thoại đó sẽ mang tên Karch Kiraly. Hiện là thành viên của Ủy ban Huấn luyện & Kỹ thuật FIVB và là huấn luyện viên trưởng của đội tuyển bóng chuyền nữ Mỹ, Karch Kiraly 61 tuổi này đã giành được tới 4 huy chương vàng Thế vận hội - 2 là vận động viên bóng chuyền trong nhà, 1 là bãi biển và mới đây là 1 cho vị trí HLV trưởng đội tuyển bóng chuyền nữ Mỹ ở Olympic Tokyo 2020. Đây chỉ là một số trong  vô số danh hiệu, huy chương, giải thưởng và thành tích trong sự nghiệp đáng kinh ngạc của anh ấy.

Sinh ra với tên Charles Frederick Kiraly vào năm 1960 tại Hoa Kỳ trong một gia đình của cựu cầu thủ đội tuyển quốc gia Hungary Laszlo Kiraly, ông bắt đầu chơi bóng chuyền từ khi mới 6 tuổi, được sự khuyến khích của cha mình. Charles chỉ mới 11 tuổi, đã thi đấu bên cha mình cho giải đấu bóng chuyền bãi biển đầu tiên của mình.

Anh ấy đã thể hiện tài năng bóng chuyền xuất sắc của mình khi là một cầu thủ trong nhà ở trường trung học và giành được vị trí trong đội tuyển quốc gia trung học cơ sở của Hoa Kỳ. Trong khi lấy bằng đại học ở Los Angeles, Karch, được biết đến nhiều hơn với vai trò chuyền hai và cả chủ công cho UCLA Bruins, giành được ba chức vô địch NCAA và một huy chương bạc và hai lần được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất ở các năm 1981 và 1982.

Năm 1981, Kiraly gia nhập đội tuyển quốc gia Mỹ với vị trí chủ công. Trong 9 năm, anh đã cùng bóng chuyền trong nhà Hoa Kỳ, giành được danh hiệu Olympic ở cả Los Angeles 1984 và Seoul 1988. Anh được bầu chọn là MVP tại Thế vận hội ở Seoul - Hàn Quốc. Ngoài ra, Kiraly và các đồng đội của mình đã giành được huy chương vàng tại Giải vô địch thế giới bóng chuyền FIVB 1986, Giải bóng chuyền thế giới FIVB 1985, Đại hội thể thao Liên châu Mỹ 1987 và Giải vô địch NORCECA 1983 và 1985, cũng như một huy chương bạc Goodwill Games 1986. Kiraly được vinh danh là MVP của World Cup ở cả hai giải đấu năm 1985 và 1989.

Sau khi kết thúc sự nghiệp trong đội tuyển quốc gia trong nhà của mình, Karch Kiraly với chiều cao 1,88m tiếp tục thi đấu chuyên nghiệp ở Ý trong hai mùa giải, với câu lạc bộ Il Messdowro Ravenna, Kiraly đã giành được danh hiệu và giải thưởng MVP tại Giải vô địch thế giới các câu lạc bộ bóng chuyền FIVB năm 1991. Họ cũng đã giành được các danh hiệu tại CEV European Champions Cup, chức vô địch quốc gia Ý và cúp quốc gia Ý.

Trong khi đó, Karch Kiraly vẫn duy trì sự nghiệp chuyên nghiệp nổi bật trong môn bóng chuyền bãi biển, kéo dài bốn thập kỷ khác nhau, từ năm 1978 đến năm 2007. Anh đã giành được nhiều giải thưởng nhất với 144 danh hiệu, trong lịch sử các giải nội địa của Hoa Kỳ, anh đạt thêm 54 huy chương bạc và 46 huy chương đồng cũng như nhiều MVP và các giải thưởng cá nhân khác.

Anh ấy đã thi đấu quốc tế từ năm 1987 đến năm 2003, giành chức vô địch Olympic đầu tiên ở môn bóng chuyền bãi biển nam khi hợp tác với Kent Steffes tại Thế vận hội Olympic Atlanta 1996. Anh ấy đã lên bục tại Thế vận hội thiện chí 1998 ở New York, giành được bạc cùng với Adam Johnson . Kiraly cũng đã giành được huy chương vàng cấp thế giới tại giải Brazil mở rộng năm 1988 và giải Nhật Bản mở rộng năm 1989, ngoài ra còn có thêm hai huy chương bạc và một huy chương đồng tại các giải đấu FIVB.

Kiraly hai lần được FIVB vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới vào các năm 1986 và 1988. Năm 2001, anh được vinh danh là Cầu thủ bóng chuyền nam xuất sắc nhất thế kỷ 20 của FIVB. Năm đó, anh được giới thiệu đến Đại sảnh Danh vọng bóng chuyền quốc tế. Sau đó, vào năm 2008, Kiraly cũng được giới thiệu đến Đại sảnh Danh vọng Olympic Hoa Kỳ.

Trong kinh nghiệm huấn luyện đầu tiên của Karch Kiraly, ông đã giúp đội bóng trung học của các con trai mình phát triển từ một đội chưa từng vô địch thành một đội vô địch. Sự nghiệp huấn luyện chuyên nghiệp của anh bắt đầu vào năm 2009 khi Hugh McCutcheon, huấn luyện viên trưởng của đội tuyển quốc gia nữ Hoa Kỳ, mời anh làm trợ lý. Với vai trò đó, anh đã giúp bóng chuyền Mỹ giành huy chương bạc Olympic Luân Đôn 2012, danh hiệu Grand Prix Bóng chuyền FIVB 2010, 2011 và 2012, HCB World Cup 2011, HCV Giải vô địch NORCECA 2011, HCĐ Đại hội thể thao Liên Mỹ 2011, cũng như một HCV và 2 HCĐ giải Pan American Cup.

Kiraly tiếp quản vị trí huấn luyện viên trưởng vào năm 2013 và tiếp tục dẫn dắt đội tuyển bóng chuyền nữ Mỹ trên một chặng đường thành công đầy vinh quang. Năm 2014, họ ăn mừng chức vô địch thế giới đầu tiên. Vào năm 2015, họ đã giành được một danh hiệu Grand Prix Thế giới khác. Năm 2016, họ lại bước lên bục Olympic, giành HCĐ Rio de Janeiro. Từ năm 2018 đến năm 2021, họ là những nhà vô địch liên tục của Giải bóng chuyền các quốc gia FIVB. Trong khoảng thời gian đó, Kiraly đã dẫn dắt Hoa Kỳ giành thêm hai huy chương World Cup, hai ngôi vô địch FIVB Bóng chuyền Thế giới, một giải bạc Grand Prix Thế giới và một số danh hiệu và huy chương tại các giải đấu NORCECA và Liên lục địa Mỹ.

Vào tháng 8 năm 2021, đội tuyển Mỹ do Kiraly dẫn dắt đã đạt được thành công lịch sử. Tại Thế vận hội Olympic Tokyo 2020, họ đã giành chức vô địch Olympic đầu tiên. Anh trở thành vận động viên bóng chuyền nam đầu tiên giành HCV Olympic với tư cách vừa là cầu thủ vừa là huấn luyện viên. Sau đó, Kiraly được Ủy ban Olympic & Paralympic Hoa Kỳ bầu chọn là Huấn luyện viên Olympic của năm.

THANH THANH